ADHD กับอาการ ไวต่อเสียง

อาการของโรคสมาธิสั้น หรือ ADHD นั้น มีหลากหลายอาการ และปัจจัยกระตุ้นการขาดสมาธิ วันนี้เราจะมาพูดคุยกัน ถึงหนึ่งอาการที่พบได้ถึงครึ่งหนึ่งของผู้ที่เป็น ADHD

นั่นคือ “อาการ ไวต่อเสียง ”

ไม่ว่าจะเป็นเสียงพูดคุย เสียงฝีเท้า หรือเสียงอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัว ก็ล้วนทำให้รู้สึกกระวนกระวาย เสียสมาธิไปหมดเลย

หรือบางครั้งมักได้ยินคำผิดพลาด แยกโทนเสียงไม่ได้ หรือไม่สามารถฟังได้ดีในที่ที่มีเสียงรบกวน เพราะอะไรกันนะ!?

ในวันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ ความผิดปกติในการรับรู้เสียง 2 กรณีด้วยกัน คือ

1. Hypersensitive หรือความบกพร่องของประสาทรับความรู้สึก โดยจะรับความรู้สึกได้มากกว่า และตอบสนองได้มากกว่าปกติ

มาทำความรู้จักกับ Hypersensitive กันเถอะ

Hypersensitive นั้น เป็นหนึ่งในความบกพร่องในการประมวลผลทางประสาทสัมผัส หรือ Sensory Processing Disorder (SPD) โดยจะแบ่งได้เป็น

Hypersensitive รับความรู้สึกได้มากกว่า และตอบโต้ได้ไวกว่าปกติ
Hyposensitive รับความรู้สึกได้น้อย และตอบโต้ได้ช้ากว่าปกติ

โดยไม่เพียงไวต่อเสียงเท่านั้น ยังรวมถึงไวต่อการสัมผัส แสง อุณหภูมิ และอื่น ๆ โดยในรายที่รับความรู้สึกเรื่องเสียงได้มากกว่า มักมีอาการดังนี้

จะหันเหความสนใจง่ายเมื่อมีเสียงกระตุ้น
ตื่นตระหนกต่อเสียงบางชนิด โดยจะแสดงออกโดยการดินหนี หรือปิดหู

2. Auditory processing disorder (APD) เป็นกลุ่มอาการของคนที่มีภาวะผิดปกติของการประมวลผลการได้ยิน

แล้ว Auditory processing disorder (APD) คืออะไรนะ

Auditory processing disorder หรือ APD เป็นกลุ่มอาการของคนที่มีภาวะผิดปกติของการประมวลผลการได้ยิน เพราะหูและสมองส่วนที่ควบคุมเรื่องของการได้ยิน ไม่สามารถทำงานประสานกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดยอาการของผู้มีภาวะ APD มีดังนี้

ปัญหาการแยกแยะเสียงสูง-ต่ำ
ปัญหาความจำจากการได้ยิน ส่งผลต่อการอ่านและภาษา
ปัญหาได้ยินคำพูด หรือเสียงผิดพลาด
ปัญหาการได้ยินชัดเจนในที่เงียบ แต่ไม่สามารถจดจ่อกับเสียงได้ หากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เสียงดังเกินไป
ปัญหาในการทำตามคำสั่ง ทั้งคำสั่งที่ซับซ้อน และไม่ซับซ้อน
ปัญหาในการสะกดคำ และการอ่านออกเสียง
ปัญหาการประมวลผลด้านภาษา เช่น เมื่อต้องสอบปากเปล่า สับสนเรื่องราวที่มีตัวละคร หรือเหตุการณ์จำนวนมาก
ปัญหาในการโต้ตอบบทสนทนาในทันที
ปัญหาความอดทนต่ำต่อเสียงรบกวน มีความไวต่อการได้ยิน
ปัญหาเรื่องการสัมผัสคำ บทร้อยกรอง

โดยภาวะ Hypersensitive และ Auditory processing disorder (APD) นั้น เป็นภาวะหนึ่งที่พบได้ ของผู้ที่เป็น ADHD หรือโรคสมาธิสั้น

โดยพบว่า 50% มักมีอาการดังกล่าวร่วมด้วย

เมื่อไม่สามารถฟังและประมวลผลได้ทัน จึงยากที่จะจดจ่อกับสิ่งที่ได้ยิน และเลือกที่จะหันเหไปทำสิ่งอื่นที่ง่ายกว่า รวมถึงอาการไวต่อเสียง ทำให้ยากที่จะจดจ่อกับสิ่งที่ได้ฟังท่ามกลางเสียงดังรอบข้าง ส่งผลให้แสดงออกในอาการขาดสมาธิ

ทำอย่างไรให้ไวต่อเสียงน้อยลง

สำหรับเด็กที่มีความไวต่อเสียง จาก Hypersensitive

1. หากเด็กมีอาการไวต่อเสียง จากการที่ระบบประสาทรับความรู้สึก รับได้ไวกว่าปกติ ฝึกได้โดยการพัฒนาระบบประสาทรับความรู้สึก ด้วยกิจกรรมบำบัด เช่น การออกกำลังกาย เพื่อพัฒนาระบบเอ็นข้อต่อ และฝึกการรับสัมผัสในหลาย ๆ พื้นผิว รวมถึงการ Brushing เพื่อพัฒนาระบบประสาทสัมผัสให้รับความรู้สึกได้ในระดับปกติ ความไวต่อการรับรู้เสียงก็จะลดลง

และสำหรับเด็กที่มีปัญหาด้านการประมวลผลการฟัง หรือ Auditory processing disorder (APD)

1. หากเป็นที่โรงเรียน อาจจะต้องจัดที่นั่งให้เด็ก ๆ ใกล้คุณครูผู้สอนมากที่สุด เพื่อจะได้ยินเสียงได้ชัดเจน แม่นยำยิ่งขึ้น

2. คุณพ่อคุณแม่อาจช่วยให้ลูก ๆ เข้าใจได้ดีขึ้น โดยการพูดช้า ๆ และใช้ประโยคสั้น ๆ และให้แน่ใจว่าเด็ก ๆ กำลังโดยการให้เด็ก ๆ มองตาระหว่างที่กำลังฟัง และคอยถามเพื่อเช็คความเข้าใจ

3. สามารถฝึกได้โดยโปรแกรม Fast ForWord

โปรแกรม Fast ForWord เป็นโปรแกรมที่ไม่เพียงช่วยฝึกทักษะด้านภาษาอังกฤษเพียงเท่านั้น ยังช่วยในเรื่องของการประมวลผลจากการได้ยิน ความจำจากการฟัง การแยกแยะโทนเสียง การแยกแยะความต่างของเสียง รวมถึงเรื่องของการสะกดคำ

โดยหลักการทำงานของ Fast ForWord นั้น จะช่วยฝึกอย่างตรงจุด ปูพื้นฐานทางด้านการฟังให้แข็งแรง โดยตัวโปรแกรมจะฝึกให้คุ้นชินกับเสียงที่มีความถี่ต่ำ ก่อนจะเพิ่มไปเป็นความถี่ระดับสูง เพื่อให้สามารถแยกแยะเสียงที่มีความไว ช้า ได้แม่นยำมากขึ้น

อาการไวต่อเสียงนั้น แม้จะส่งผลต่อสมาธิของเด็ก ๆ รวมถึงการใช้ชีวิตประจำวัน แต่สามารถฝึกให้อาการไวต่อเสียง หรือปัญหาด้านการประมวลดีขึ้นได้ เพราะฉะนั้นหากคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นอาการที่เป็นสัญญาณว่าลูก ๆ อาจจะมีปัญหาเรื่องไวต่อเสียง หรือการประมวลผลการฟัง ก็อย่าปล่อยทิ้งไว้นะคะ เพราะอาการดังกล่าวอาจขัดขวางการเรียนรู้ของเด็ก ๆ ทำให้เด็ก ๆ รับรู้บทเรียนได้ยากลำบากขึ้น

สถาบัน BrainFit มีโปรแกรม Whole Brain Training ที่ช่วยฝึกพัฒนาสมองส่วนต่าง ๆ ให้แข็งแรง รวมถึงการฝึกเพื่อพัฒนาระบบประสาทรับความรู้สึก ให้รับความรู้สึกได้ในระดับปกติ เพื่อลดความไวต่อเสียง สำหรับน้อง ๆ ที่มีอาการ Hypersensitive

อีกทั้งยังมีคอร์ส Fast ForWord โปรแกรมที่พัฒนามาจากงานวิจัย เพื่อช่วยให้เด็ก ๆ มีทักษะการฟังที่แข็งแรง สำหรับเด็ก ๆ ที่มีภาวะ Auditory processing disorder (APD)